BAB 1: PENGENALAN KEPADA ARBORIKULTUR
Bayangkan anda sedang berjalan di sebuah taman yang indah. Angin bertiup perlahan, dedaunan hijau melambai lembut, dan anda dapat mendengar kicauan burung di dahan pokok yang rendang. Pernahkah anda terfikir, bagaimana pokok-pokok ini dijaga? Siapakah yang memastikan mereka tumbuh dengan sihat dan tidak membahayakan persekitaran? Inilah peranan arboris dan dunia arborikultur.
1.1 Apa Itu Arborikultur?
Arborikultur berasal daripada perkataan Latin “arbor” yang bermaksud pokok dan “cultura” yang bermaksud penjagaan. Secara mudahnya, arborikultur ialah ilmu dan seni penjagaan pokok, terutama di kawasan bandar dan landskap terancang. Ia melibatkan penanaman, pemangkasan, pemuliharaan, dan pengurusan pokok untuk memastikan keselamatan dan kesihatan ekosistem.
Pokok yang tidak dijaga dengan baik boleh menjadi ancaman kepada keselamatan. Contohnya, di bandar-bandar besar, pokok yang berakar tidak stabil boleh menyebabkan kerosakan infrastruktur seperti jalan raya dan bangunan. Dahan yang rapuh pula boleh jatuh dan membahayakan orang ramai. Oleh itu, arboris memainkan peranan penting dalam menguruskan keadaan ini dengan teknik pemangkasan dan pemantauan kesihatan pokok secara berkala.
1.2 Kepentingan Arborikultur dalam Persekitaran dan Ekonomi
Arborikultur bukan sekadar tentang pokok, tetapi ia juga berkait rapat dengan kehidupan seharian kita. Berikut adalah beberapa kepentingannya:
✅ Perlindungan Alam Sekitar – Pokok menyerap karbon dioksida, menghasilkan oksigen, dan mengurangkan pencemaran udara.
✅ Keselamatan & Infrastruktur – Pengurusan pokok yang betul mengurangkan risiko dahan patah dan pokok tumbang akibat ribut.
✅ Kesejahteraan Masyarakat – Pokok yang dijaga dengan baik menjadikan kawasan bandar lebih selesa dan mengurangkan kesan pulau haba.
✅ Industri & Pekerjaan – Dengan permintaan tinggi terhadap penjagaan landskap, arborikultur membuka peluang pekerjaan kepada ramai profesional, termasuk arboris, juruteknik landskap, dan pakar pemuliharaan pokok.
1.3 Peranan Arboris dalam Pemuliharaan Pokok
Seorang arboris bukan sekadar menanam pokok. Mereka juga bertanggungjawab untuk:
🌱 Menilai Kesihatan Pokok – Mengenalpasti tanda-tanda penyakit dan merawat pokok sebelum ia mati.
✂️ Melakukan Pemangkasan yang Betul – Memastikan dahan yang rapuh atau berisiko dipangkas dengan teknik yang sesuai.
🌍 Menguruskan Pokok Bandar – Membantu pihak berkuasa tempatan (PBT) dalam merancang landskap yang lebih hijau dan selamat.
🔬 Mengkaji Spesies Pokok – Menentukan jenis pokok yang sesuai untuk sesuatu lokasi berdasarkan tanah dan cuaca.
Sebagai contoh, di beberapa bandar utama, program pemuliharaan pokok telah membantu meningkatkan jumlah kawasan hijau, mengurangkan kesan pemanasan global, dan menambah baik kualiti udara.
1.4 Perbezaan antara Arborikultur dan Perhutanan
Ramai yang sering keliru antara arborikultur dan perhutanan. Secara ringkasnya:
🌲 Perhutanan – Fokus kepada pengurusan hutan secara besar-besaran untuk tujuan pemuliharaan, kayu balak, dan biodiversiti.
🌳 Arborikultur – Fokus kepada pengurusan individu atau kumpulan kecil pokok di kawasan bandar dan landskap terancang.
Sebagai contoh, seorang pengurus hutan mungkin bertanggungjawab terhadap kawasan seluas 500 hektar hutan simpan, manakala seorang arboris mungkin menguruskan landskap di sebuah universiti atau taman awam. Selain itu, arboris juga sering bekerjasama dengan arkitek landskap untuk memastikan pembangunan bandar selari dengan kelestarian alam.
Kesimpulan
Dunia arborikultur adalah satu bidang yang penuh dengan kepentingan dan cabaran. Kajian menunjukkan bahawa kawasan bandar dengan liputan pokok yang lebih tinggi boleh mengurangkan suhu permukaan sehingga 2-4°C, mengurangkan kesan pulau haba dan meningkatkan kualiti udara. Selain itu, laporan dari FAO menyatakan bahawa pelaburan dalam penjagaan pokok bandar boleh memberikan pulangan ekonomi sehingga 3-5 kali ganda dalam bentuk penjimatan tenaga, peningkatan nilai hartanah, dan manfaat kesihatan kepada penduduk. Ia bukan sekadar tentang pokok, tetapi juga bagaimana manusia dan alam sekitar boleh hidup dalam harmoni. Dengan memahami peranan arboris dan kepentingan arborikultur, kita dapat melihat betapa pentingnya bidang ini dalam kehidupan seharian kita.
🌿 “Menjaga pokok hari ini, untuk generasi esok yang lebih hijau.” 🌿
